Trường hợp nào người thừa kế không được quyền hưởng di sản thừa kế?

Khi một người mất đi thì di sản của họ sẽ được chia cho các người thừa kế có thể là thừa kế theo di chúc hoặc là thừa kế theo quy định của pháp luật. Những người thừa kế sẽ được hưởng phần di sản mà người mất đi để lại, tuy nhiên, không phải trong mọi trường hợp người thừa kế đều có quyền hưởng di sản của người mất. Vậy đó là các trường hợp nào? Công ty Luật TNHH META LAW sẽ giái đáp dưới đây:

1. Người không được quyền hưởng di sản theo quy định của pháp luật

Khoản 1 điều 621 BLDS 2015 quy định những người không được quyền hưởng di sản thừa kế gồm:

• Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó.
• Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản.
• Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm ảnh hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng.
• Người có hành vi lừa đối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc, giả mạo, sửa chữa di chúc, hủy di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí người để lại di sản.

Những hành vi quy định tại khoản 1 điều 621 BLDS 2015 nêu trên là những hành vi vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ đối với người để lại di sản, có hành vi trái pháp luật, trái đạo đức xã hội, trái với thuần phong mỹ tục của Việt Nam, xâm phạm đến danh dự, nhân phẩm, uy tín, tính mạng sức khỏe của bố, mẹ, anh, em, vợ, chồng… Bên cạnh đó những người có hành vi như vậy đã vi phạm nguyên tắc của pháp luật dân sự: “tôn trọng đạo đức, truyền thống tốt đẹp của nhân dân ta”. Do đó, họ không xứng đáng được hưởng di sản của người để lại di sản thừa kế.

Tuy nhiên, tại khoản 2 điều 621 BLDS 2015 thì những người có hành vi nêu trên vẫn được hưởng di sản thừa kế nếu người để lại di sản đã biết hành vi của những người đó nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc.

2. Người thừa kế bị người để lại di sản truất quyền thừa kế

Theo quy định tại Điều 626 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì người lập di chúc có quyền truất quyền hưởng di sản của người thừa kế.

Truất quyền thừa kế là việc người để lại di sản thừa kế không muốn để lại phần tài sản của mình cho một người nào đó và ý chí này được ghi vào di chúc hợp pháp. Đây là quyền của người để lại di chúc. Đồng nghĩa với đó là người bị truất quyền thừa kế là người không được hưởng di sản thừa kế theo di chúc. Đồng thời, việc truất quyền thừa kế của một người nào đó cũng liên quan đến việc chia di sản thừa kế theo pháp luật theo quy định tại khoản 3 Điều 651 Bộ luật Dân sự năm 2015 như sau: “Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản”.

Như vậy, chỉ có một trường hợp duy nhất bị truất quyền thừa kế là do ý chí của người để lại di chúc. Đây là một trong những quyền của người để lại di sản thừa kế.

Mặc dù khi bị truất quyền thừa kế thì không được hưởng di sản thừa kế theo di chúc nhưng để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho một số đối tượng yếu thế, quy định tại Điều 644 Bộ luật Dân sự năm 2015 vẫn để cho những người được hưởng di sản thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc, bao gồm: Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng, con thành niên mà không có khả năng lao động.

Những người này vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba của một suất nếu di sản được chia theo pháp luật.

Tuy nhiên cần lưu ý rằng, những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc cũng không có quyền hưởng di sản thừa kế nếu họ thuộc trường hợp không có quyền hưởng di sản thừa kế theo quy định tại khoản 1 điều 621 BLDS.

Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào về Trường hợp người thừa kế không được quyền hưởng di sản thừa kế hoặc cần sự hỗ trợ chuyên nghiệp, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại 0869.898.809 hoặc gửi email tuvanmeta@gmail.com. Đội ngũ luật sư và chuyên gia của chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe và giải đáp mọi câu hỏi của bạn một cách tận tâm và hiệu quả nhất!

Có thể các bạn sẽ quan tâm một số bài viết của chúng tôi dưới đây:

Làm thế nào để có thể lập một di chúc hợp pháp và khi nào thì di chúc có hiệu lực?

Vợ hoặc chồng muốn ly hôn mà bên còn lại không đồng ý thì phải làm gì?

Chia tài sản của nam, nữ sống chung như vợ chồng?