Vai trò của Luật sư tố tụng trong hoạt động pháp lý

Luật sư tố tụng có khả năng phân tích pháp lý khi xảy ra một sự việc tranh chấp, xung đột về quyền và lợi ích. Họ có kinh nghiệm giao tiếp, đối đáp, tranh luận trong việc sử dụng các biện pháp tâm lý sẽ giúp ích khách hàng rất nhiều trong việc bảo vệ quyền lợi của mình. Cùng tìm hiểu vai trò của luật sư tố tụng qua bài viết dưới đây của Luật sư Mai Văn Xuân.

1. Luật sư tố tụng là ai?

Luật sư tố tụng là người mà khách hàng cần sự hướng dẫn và đại diện để giải quyết một tranh chấp nào đó. Luật sư có vai trò bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan trong quá trình xử lý vụ án, bao gồm các vụ án dân sự và hành chính, cũng như là người đại diện của bị cáo và bị hại trong các vụ án hình sự.

Luật sư tố tụng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của thân chủ tại phiên tòa, trong suốt quá trình tố tụng và tham gia vào nhiều hoạt động khác nhau, bao gồm:

• Tư vấn pháp lý: Luật sư giải thích, tư vấn cho khách hàng, giúp họ hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình trong các vụ kiện. Luật sư phân tích tình huống pháp lý, đưa ra các khuyến nghị và giải pháp khả thi để khách hàng có thể đưa ra quyết định chính xác.
• Chuẩn bị hồ sơ vụ án: Luật sư soạn thảo các tài liệu pháp lý cần thiết và chuẩn bị cho thân chủ các câu hỏi để trả lời trong quá trình giải quyết vụ án. Sự chính xác và rõ ràng trong các tài liệu này là rất quan trọng để đảm bảo quyền lợi của khách hàng.
• Thương lượng giải quyết vụ án: Trước khi vụ án được đưa ra xét xử, luật sư có thể tham gia vào các cuộc thương lượng hoặc hòa giải, cố gắng đạt được thỏa thuận hợp lý để tìm kiếm giải pháp phù hợp cho cả hai bên.
• Xây dựng chiến lược tranh tụng: Luật sư tố tụng đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến vụ việc và phát triển chiến lược tranh tụng phù hợp với từng vụ án, nhằm đạt được kết quả tốt nhất cho khách hàng. Ngoài ra luật sư còn  đảm bảo rằng khách hàng được đối xử công bằng trong suốt quá trình tố tụng, chống lại các hành vi vi phạm quyền lợi của khách hàng.
• Đại diện thân chủ tại phiên tòa: Trong các phiên tòa, luật sư tranh tụng sẽ đại diện cho khách hàng, trình bày lập luận, chứng cứ và lập trường của mình. Họ có nhiệm vụ thuyết phục thẩm phán và hội đồng xét xử về quan điểm của khách hàng, đồng thời phản bác các lập luận của bên đối lập.

2. Vai trò của luật sư trong tố tụng dân sự

Vai trò của luật sư là những tác động, ảnh hưởng của luật sư đối với các cá nhân, tổ chức. Trong tố tụng dân sự, vai trò của luật sư được thể hiện trên những khía cạnh sau:

2.1. Tham gia tố tụng trong các giai đoạn

Luật sư có thể tham gia tố tụng ngay từ khi khởi kiện hoặc ở bất kỳ giai đoạn nào của quá trình tố tụng dân sự. Vai trò của luật sư không chỉ giới hạn ở cấp xét xử sơ thẩm mà còn có thể mở rộng đến các giai đoạn phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm nếu tòa án xét thấy cần thiết. Điều này giúp đương sự có sự hỗ trợ pháp lý kịp thời, giảm thiểu rủi ro trong quá trình tố tụng.

• Tìm hiểu thêm: Chủ thể tham gia tố tụng dân sự theo pháp luật Việt Nam

2.2. Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự

Luật sư tố tụng dân sự có nhiệm vụ thu thập, xác minh và cung cấp chứng cứ cho tòa án, nghiên cứu hồ sơ vụ án để xây dựng chiến lược bảo vệ quyền lợi cho thân chủ. Họ có quyền ghi chép, sao chụp các tài liệu trong hồ sơ vụ án, tham gia hòa giải, trình bày quan điểm tại phiên tòa để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự.

Luật sư cũng có thể thay mặt đương sự yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng hoặc người tham gia tố tụng khác nếu có căn cứ theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự.

2.3. Đại diện theo ủy quyền

Trong tố tụng dân sự, luật sư thường tham gia tố tụng với tư cách là người đại diện theo ủy quyền. Trước đây, đương sự thường tự tham gia tranh tụng để bảo vệ quyền lợi của mình. Tuy nhiên, do sự phức tạp của pháp luật và thủ tục tố tụng ngày càng tăng, nhiều người đã lựa chọn ủy quyền cho luật sư để đảm bảo quyền lợi tốt hơn. Luật sư có kiến thức chuyên môn sâu, kinh nghiệm thực tiễn, giúp đương sự tránh sai sót về mặt pháp lý và nâng cao khả năng thành công trong vụ kiện.

2.4. Tranh tụng và bảo vệ quyền lợi tại phiên tòa

Tại phiên tòa, luật sư giữ vai trò quan trọng trong việc tranh luận, bảo vệ quyền lợi của thân chủ. Họ có quyền xét hỏi đương sự, nhân chứng và những người tham gia tố tụng khác để làm rõ tình tiết vụ án. Khi tranh luận, luật sư phân tích, lập luận dựa trên quy định pháp luật và chứng cứ để bảo vệ quan điểm của mình, giúp tòa án có cái nhìn khách quan, toàn diện hơn về vụ án.

Sự tham gia của luật sư vào quá trình tố tụng đã góp phần nâng cao chất lượng xét xử, đảm bảo nguyên tắc tranh tụng tại phiên tòa. Hoạt động tranh tụng không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của đương sự mà còn hỗ trợ các cơ quan tiến hành tố tụng phát hiện và khắc phục những thiếu sót trong quá trình giải quyết vụ án. Nhờ đó, nhiều vụ án được xét xử công minh, hạn chế tình trạng oan sai.

3. Vai trò của luật sư trong tố tụng hình sự

Luật sư có thể là người đại diện cho thân chủ khi tham gia các hoạt động tố tụng hình sự. Có thể xem xét vai trò của luật sư trong tố tụng hình sự qua các giai đoạn như sau:

3.1. Quyền của luật sư trong tố tụng hình sự

Đối với vụ án hình sự, luật sư có quyền tham gia hoạt động tố tụng với tư cách là người bào chữa cho bị can, bị cáo hoặc người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bị hại, đương sự. Khi đảm nhiệm vai trò là người bào chữa, luật sư được hưởng các quyền theo quy định tại Điều 73 của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, bao gồm:

– Gặp, hỏi người bị buộc tội;

– Có mặt khi lấy lời khai của người bị bắt, bị tạm giữ, khi hỏi cung bị can và nếu người có thẩm quyền tiến hành lấy lời khai, hỏi cung đồng ý thì được hỏi người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can. Sau mỗi lần lấy lời khai, hỏi cung của người có thẩm quyền kết thúc thì người bào chữa có thể hỏi người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can;

– Có mặt trong hoạt động đối chất, nhận dạng, nhận biết giọng nói và hoạt động điều tra khác theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự;

– Được cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng báo trước về thời gian, địa điểm lấy lời khai, hỏi cung và thời gian, địa điểm tiến hành hoạt động điều tra khác theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015;

– Xem biên bản về hoạt động tố tụng có sự tham gia của mình, quyết định tố tụng liên quan đến người mà mình bào chữa;

– Đề nghị thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người giám định, người định giá tài sản, người phiên dịch, người dịch thuật; đề nghị thay đổi, hủy bỏ biện pháp ngăn chặn, biện pháp cưỡng chế;

– Đề nghị tiến hành hoạt động tố tụng theo quy định của Bộ luật; đề nghị triệu tập người làm chứng, người tham gia tố tụng khác, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng;

– Thu thập, đưa ra chứng cứ, tài liệu, đồ vật, yêu cầu;

– Kiểm tra, đánh giá và trình bày ý kiến về chứng cứ, tài liệu, đồ vật liên quan và yêu cầu người có thẩm quyền tiến hành tố tụng kiểm tra, đánh giá;

– Đề nghị cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng thu thập chứng cứ, giám định bổ sung, giám định lại, định giá lại tài sản;

– Đọc, ghi chép và sao chụp những tài liệu trong hồ sơ vụ án liên quan đến việc bào chữa từ khi kết thúc điều tra;

– Tham gia hỏi, tranh luận tại phiên tòa;

– Khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng;

– Kháng cáo bản án, quyết định của Tòa án nếu bị cáo là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.

3.2. Vai trò của luật sư trong giai đoạn điều tra, truy tố

Tại giai đoạn điều tra, luật sư thực hiện quyền bào chữa cho bị can, bị cáo, người bị tạm giữ và bảo vệ quyền lợi cho các đối tượng trên, giúp họ tránh các hoạt động xâm phạm bởi các hoạt động sai trái, tiêu cực của cơ ban điều tra như tham gia hỏi cung bị can cùng cơ quan điều tra để tranh việc ép cung, mớm cung gây bất lợi cho bị can, bị cáo.

Bên cạnh đó, luật sư còn có thể tự mình thu thập chứng cứ, tiến hành xem xét và đánh giá chứng cứ do cơ quan điều tra thu thập để làm sáng tỏ sự thật khách quan của vụ án. Luật sư tiến hành nghiên cứu hồ sơ, xem xét và đánh giá chứng cứ nhằm đưa ra các nhận định, xây dựng các lập luận hướng giải quyết vụ án để chuẩn bị cho phiên tòa nhằm bảo vệ thân chủ.

3.3. Luật sư bào chữa tại phiên tòa

Tại phiên tòa sơ thẩm, Luật sư tố tụng hình sự đại diện cho quyền và lợi ích hợp pháp của bị cáo, thay mặt bị cáo biện luận trước tòa, tham gia tranh luận với đại diện Viện kiểm sát, với đại diện bị hại nhằm làm sáng tỏ sự thật khách quan. Trong giai đoạn này, những lập luận sắc bén của luật sư là một trong những căn cứ để hội đồng xét xử cân nhắc khi định tội danh và quyết định hình phạt cho bị cáo.

Tại phiên tòa phúc thẩm, luật sư đại diện cho thân chủ đưa ra các quan điểm và yêu cầu tòa xem xét lại một phần hay toàn bộ bản án. Luật sư cũng có thể bổ sung thêm chứng cứ nhằm chứng minh các yêu cầu của bị cáo là có cơ sở và đề nghị hội đồng xét xử phúc thẩm chấp nhận.

Thông tin hữu ích:

• Muốn làm luật sư thì phải học giỏi môn gì?
• Luật sư hình sự: Vai trò trong việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bị cáo
• Luật sư giỏi tại Hà Nội kinh nghiệm dày dặn và uy tín trong nghề

4. Lợi ích khi thuê Luật sư tố tụng

Với kiến thức chuyên môn sâu rộng, kỹ năng tố tụng sắc bén, cùng tinh thần trách nhiệm cao, Luật sư tố tụng sẽ đồng hành cùng khách hàng trong suốt quá trình giải quyết tranh chấp, giúp bạn đạt được kết quả tốt nhất. Dưới đây là một số lợi ích quan trọng của việc thuê luật sư:

• Luật sư mang đến kiến thức sâu rộng về pháp luật và quy trình tố tụng. Họ có khả năng giải thích các quy định pháp lý phức tạp, từ đó giúp khách hàng hiểu rõ về quyền lợi và nghĩa vụ của mình, xây dựng chiến lược tranh tụng hiệu quả.
• Luật sư có khả năng thuyết phục mạnh mẽ và có kỹ năng giao tiếp tốt, trình bày các lập luận một cách rõ ràng và thuyết phục trước tòa án. Họ biết cách kết nối với thẩm phán và hội đồng xét xử để tạo dựng ấn tượng tích cực.
• Việc giải quyết một vụ kiện có thể tiêu tốn nhiều thời gian và công sức. Thuê luật sư giúp khách hàng giảm thiểu gánh nặng công việc và có thêm thời gian để tập trung vào những vấn đề quan trọng khác trong cuộc sống.
• Luật sư tranh tụng có khả năng tham gia vào quá trình thương lượng và hòa giải, giúp các bên tìm ra giải pháp có lợi cho tất cả mà không cần phải kéo dài quá trình tố tụng.
• Luật sư không chỉ hỗ trợ trong quá trình kiện tụng mà còn cung cấp tư vấn pháp lý liên tục, giúp khách hàng hiểu rõ các bước tiếp theo và những rủi ro có thể xảy ra. Luật sư giúp khách hàng nâng cao nhận thức pháp lý, từ đó giảm thiểu khả năng vi phạm pháp luật trong tương lai.
• Sự hiện diện của luật sư trong các phiên tòa không chỉ mang lại sự yên tâm cho khách hàng mà còn tăng cường độ tin cậy của vụ kiện trước tòa án. Sự chuyên nghiệp của luật sư có thể ảnh hưởng tích cực đến cách mà tòa án nhìn nhận vụ việc.

Kết luận

Vai trò của Luật sư tố tụng góp phần bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Hãy tìm đến sự hỗ trợ của luật sư trong trường hợp khách hàng đang gặp phải các vấn đề pháp lý liên quan đến tố tụng.